top of page

Mullabayev Baxtiyarjon Bulturboyevich

ree

OʻZBEKISTON MINTAQALARINING IJTIMOIY-IQTISODIY

RIVOJLANISHINI BAHOLASHGA ILMIY VA NAZARIY

YONDASHUVLAR

Mullabayev Baxtiyarjon Bulturboyevich

Namangan davlat texnika universiteti

Menejment kafedrasi mudiri, professori,

iqtisodiyot fanlari doktori (DSc)

Annotatsiya

Maqolada Oʻzbekiston Respublikasida hududlararo tengsizliklarni baholashning

dolzarbligi, sabablari hamda oqibatlari ilmiy jihatdan asoslangan holda yoritilgan.

Hududiy nomutanosibliklarning kuchayishi markazsizlashtirish siyosati bilan bogʻliq

mahalliy oʻzini oʻzi boshqarishning afzalliklari va muammolari orasidagi muvozanat

buzilishlarini yanada yaqqol namoyon qilmoqda. Tadqiqotda hududiy farqlar aholi

farovonligi, iqtisodiy faollik va mehnat salohiyatidan foydalanish imkoniyatlariga

salbiy taʼsir qiluvchi omillar sifatida qaralib, Oʻzbekiston Respublikasining iqtisodiygeografik

va ekologik oʻziga xosliklari ham batafsil tahlil qilingan. Shuningdek,

iqtisodiyot tarkibidagi meros qilingan notekis rivojlanish, ishlab chiqarish va

investitsiyalar konsentratsiyasi, ayrim hududlarning “anklav” iqtisodiyotining

shakllanishi kabi muammolar ilmiy asoslangan tarzda koʻrib chiqilgan. Muallif

hududiy siyosatning maqsadi tenglashtirish emas, balki mavjud tafovutlardan strategik

foydalanish orqali ijobiy natijalarga erishish ekanligini taʼkidlaydi hamda bu borada

nazariy va amaliy tavsiyalar beradi.

Kalit soʻzlar: hududiy tengsizlik, mahalliy oʻzini oʻzi boshqarish,

markazsizlashtirish, ijtimoiy-iqtisodiy farqlar, fiskal avtonomiya, hududiy siyosat,

iqtisodiy faoliyat markazlari, anklav iqtisodiyot, rivojlanish strategiyasi.

Аннотация

В статье научно обоснованы актуальность, причины и последствия оценки

межрегиональных неравенств в Республике Узбекистан. Усиление региональной

неравномерности более ясно проявляет дисбаланс между преимуществами и

проблемами местного самоуправления, связанными с политикой

децентрализации. Исследование рассматривает региональные различия как

факторы, негативно влияющие на благосостояние населения, экономическую

активность и возможности использования трудового потенциала, подробно

анализируются экономико-географические и экологические особенности

Республики Узбекистан. Также научно исследованы проблемы унаследованного

неравномерного развития экономики, концентрации производства и инвестиций,

формирования «анклавной» экономики в отдельных регионах. Автор

подчеркивает, что целью региональной политики является не выравнивание, а

стратегическое использование существующих различий для достижения

позитивных результатов и предлагает соответствующие теоретические и

практические рекомендации.

Ключевые слова: региональное неравенство, местное самоуправление,

децентрализация, социально-экономические различия, фискальная автономия,

региональная политика, центры экономической активности, анклавная

экономика, стратегия развития.

Abstract

The article scientifically substantiates the relevance, causes, and consequences of

assessing interregional inequalities in the Republic of Uzbekistan. The intensification

of regional imbalances more clearly highlights the disruption of balance between the

advantages and challenges associated with decentralization policy and local selfgovernment.

The research considers regional disparities as factors negatively

impacting population welfare, economic activity, and opportunities for utilizing labor

potential, thoroughly analyzing the economic-geographical and ecological specificities

of Uzbekistan. Additionally, issues such as inherited uneven economic development,

concentration of production and investments, and the formation of an “enclave”

economy in certain regions are scientifically examined. The author emphasizes that the

aim of regional policy is not to equalize but strategically leverage existing disparities

to achieve positive outcomes, providing relevant theoretical and practical

recommendations.

Keywords: regional inequality, local self-government, decentralization, socioeconomic

disparities, fiscal autonomy, regional policy, economic activity centers,

enclave economy, development strategy.


Комментарии


bottom of page