Ismoilov Abdulxoliq Muxiddin oʻgʻli
- Marketing jurnali 2025 yil, 9-son

- 2 окт.
- 2 мин. чтения

MINTAQAVIY RESURSLARNI BOSHQARISHDA MENEJMENT
YONDASHUVLARI: INSTITUTSIONAL NAZARIYA VA IQTISODIY
XAVFSIZLIK INDIKATORLARI ASOSIDA BAHOLASH
Ismoilov Abdulxoliq Muxiddin oʻgʻli
Menejment kafedrasi oʻqituvchisi, NamDTU
ORCID: 0009-0006-6436-7604
E-mail: ismoilovabdulxoliq0305@gmail.com
Annotatsiya
Mazkur maqolada mintaqaviy resurslarni boshqarishda menejment yondashuvlari
institutsional nazariya va iqtisodiy xavfsizlik indikatorlari asosida ilmiy jihatdan tahlil
qilinadi. Mintaqa iqtisodiyoti resurslardan samarali foydalanish darajasi bilan bevosita
bogʻliq boʻlib, tabiiy, mehnat, moliyaviy va ishlab chiqarish resurslari iqtisodiy
xavfsizlikning asosiy omillari sifatida qaraladi. Soʻnggi yillarda hududiy rivojlanish
jarayonlarida resurslarni boshqarishda nomutanosibliklar, samaradorlikning pastligi va
institutsional mexanizmlarning yetarlicha ishlamasligi kuzatilmoqda. Shu nuqtai
nazardan, ushbu tadqiqot mintaqaviy resurslarni boshqarishda institutsional iqtisodiyot
yondashuvlarini qoʻllash hamda iqtisodiy xavfsizlikni baholashda Gini, Theil,
Atkinson va Hoover kabi koʻrsatkichlardan foydalanishni taklif etadi. Oʻzbekiston
viloyatlari misolida olib borilgan tahlillar resurslardan foydalanish samaradorligi va
iqtisodiy xavfsizlik oʻrtasidagi bogʻliqlikni ochib beradi. Tadqiqot natijalari asosida
mintaqaviy menejmentni takomillashtirish, resurslardan oqilona foydalanish va
hududiy tafovutlarni kamaytirishga qaratilgan ilmiy asoslangan tavsiyalar ishlab
chiqiladi.
Kalit soʻzlar: mintaqaviy resurslar, menejment yondashuvlari, institutsional
nazariya, iqtisodiy xavfsizlik, hududiy nomutanosiblik, samaradorlik, tabiiy resurslar,
mehnat resurslari, moliyaviy resurslar, iqtisodiy xavfsizlik indikatorlari, Gini
koeffitsiyenti, Theil indeksi, Atkinson koeffitsiyenti, Hoover indeksi.
Аннотация
В данной статье будет проведен научный анализ управленческих подходов
к управлению региональными ресурсами на основе институциональной теории и
индикаторов экономической безопасности. Экономика региона напрямую
связана со степенью эффективного использования ресурсов, при этом
природные, трудовые, финансовые и производственные ресурсы
рассматриваются как основные факторы экономической безопасности. В
последние годы в процессах территориального развития наблюдаются
диспропорции в управлении ресурсами, низкая эффективность, недостаточная
работоспособность институциональных механизмов. В этом контексте
настоящее исследование предлагает применение институциональных
экономических подходов к региональному управлению ресурсами, а также
использование таких показателей, как Gini, theil, Atkinson и Hoover, для оценки
экономической безопасности. Анализ, проведенный на примере регионов
Узбекистана, выявляет взаимосвязь между эффективностью использования
ресурсов и экономической безопасностью. На основе результатов исследований разрабатываются научно обоснованные рекомендации, направленные на
совершенствование регионального управления, рациональное использование
ресурсов, сокращение территориальных различий.
Ключевые слова: региональные ресурсы, подходы к управлению,
институциональная теория, экономическая безопасность, территориальный
дисбаланс, эффективность, природные ресурсы, трудовые ресурсы, финансовые
ресурсы, индикаторы экономической безопасности, коэффициент Джини,
индекс Тейла, коэффициент Аткинсона, индекс Гувера.
Abstract
in this article, management approaches to regional resource management are
scientifically analyzed on the basis of institutional theory and economic security
indicators. The economy of the region is directly related to the level of effective use of
resources, and natural, labor, financial and productive resources are considered as the
main factors of economic security. In recent years, there have been imbalances in
resource management in the processes of Territorial Development, low efficiency and
insufficient functioning of institutional mechanisms. In this context, this study offers
the use of institutional economics approaches in regional resource management as well
as the use of indicators such as Gini, Theil, Atkinson and Hoover in economic security
assessments. The analysis carried out on the example of the regions of Uzbekistan
reveals the connection between the efficiency of resource use and economic security.
Based on the results of the study, scientifically based recommendations are developed
aimed at improving regional management, rational use of resources and reducing
territorial differences.
Keywords: regional resources, management approaches, institutional theory,
economic security, territorial imbalance, efficiency, natural resources, labor resources,
financial resources, economic security indicators, Gini coefficient, Theil index,
Atkinson coefficient, Hoover index.










Комментарии