Madraximov Umirbek Muxammadovich
- Marketing jurnali 4-son 2025-yil
- 5 мая
- 2 мин. чтения

HUDUDLAR IQTISODIY XAVFSIZLIGINI BAHOLASHNING XALQARO
AMALIYOTI VA OʻZBEKISTONDAGI HOLATI
Madraximov Umirbek Muxammadovich
Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti mustaqil tadqiqotchisi
Annotatsiya
Maqolada hududlar iqtisodiy xavfsizligini baholashning xalqaro tajribalari,
mavjud yondashuvlar va baholash tizimlari asosida tahlil qilinadi. Xususan,
rivojlangan davlatlarning (AQSh, Germaniya, Yaponiya) hududiy xavfsizlikni
taʼminlashdagi strategik uslublari, indikatorlar tizimi va raqamli monitoring
mexanizmlari oʻrganiladi. Baholashda qoʻllaniladigan asosiy koʻrsatkichlar — yalpi
hududiy mahsulot oʻsish surʼati, investitsion faollik darajasi, bandlik va ijtimoiy
barqarorlik koʻrsatkichlari tahlil qilinadi. Oʻzbekiston misolida esa hududlar iqtisodiy
xavfsizligining amaldagi baholash amaliyoti va tizimiy kamchiliklari aniqlanadi.
Xususan, regionlar-aro nomutanosiblik, investitsiyalarning notekis taqsimlanishi va
iqtisodiy xavf omillarining yetarlicha monitoring qilinmasligi kabi muammolarga
eʼtibor qaratiladi. Maqola yakunida xalqaro amaliyot asosida Oʻzbekistonda hududiy
iqtisodiy xavfsizlikni mustahkamlash uchun taklif va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Ular
zamonaviy baholash metodologiyalarini joriy qilish, hududiy raqamli monitoring
tizimini yaratish va iqtisodiy risklarni erta aniqlash mexanizmlarini kuchaytirishga
qaratilgan.
Kalit soʻzlar: iqtisodiy xavfsizlik, hududiy rivojlanish, xalqaro tajriba, baholash
metodologiyasi, tizimli tavakkalchiliklar, barqarorlik indeksi, strategik nazorat, xavf
omillari, raqamli monitoring, Oʻzbekiston iqtisodiy siyosati.
Аннотация
В статье анализируются международный опыт, существующие подходы и
системы оценки экономической безопасности регионов. В частности,
рассматриваются стратегические методы обеспечения региональной
безопасности в развитых странах (США, Германия, Япония), система
индикаторов и механизмы цифрового мониторинга. Основное внимание
уделяется таким ключевым показателям, как темпы роста валового
регионального продукта, уровень инвестиционной активности, занятость и
показатели социальной стабильности. На примере Узбекистана выявлены
существующая практика оценки региональной экономической безопасности и
системные недостатки. Особо подчеркиваются проблемы межрегионального
дисбаланса, неравномерного распределения инвестиций и недостаточного
мониторинга экономических рисков. В завершение статьи на основе
международного опыта разработаны предложения и рекомендации по
укреплению региональной экономической безопасности в Узбекистане. Они
направлены на внедрение современных методов оценки, создание системы
цифрового мониторинга и усиление механизмов раннего выявления
экономических рисков.
Ключевые слова: экономическая безопасность, региональное развитие,
международный опыт, методология оценки, системные риски, индекс устойчивости, стратегический контроль, факторы риска, цифровой мониторинг,
экономическая политика Узбекистана.
Abstract
The article analyzes international practices, existing approaches, and assessment
systems related to regional economic security. Specifically, it examines strategic
methods, indicator systems, and digital monitoring mechanisms used to ensure regional
security in developed countries (USA, Germany, Japan). The analysis focuses on key
indicators such as regional GDP growth rates, investment activity levels, employment,
and social stability indicators. In the case of Uzbekistan, the current practices and
systemic shortcomings in assessing regional economic security are identified.
Particular attention is paid to issues such as interregional disparities, unequal
distribution of investments, and insufficient monitoring of economic risk factors.
Based on international experience, the article concludes with recommendations to
strengthen regional economic security in Uzbekistan. These include introducing
modern assessment methodologies, establishing a regional digital monitoring system,
and enhancing early-warning mechanisms for economic risks.
Keywords: economic security, regional development, international experience,
assessment methodology, systemic risks, stability index, strategic control, risk factors,
digital monitoring, Uzbekistanʼs economic policy.










Комментарии