Tuychiev Alisher Jurayevich
- Marketing jurnali 11-son, 2025-yil

- 3 дек.
- 2 мин. чтения

GLOBALLASHUV SHAROITIDA HUDUDLARNI RIVOJLANTIRISH
JARAYONLARINING OʻZIGA HOS JIHATLARI (RIVOJLANGAN
MAMLAKATLAR TAJRIBASI MISOLIDA)
Tuychiev Alisher Jurayevich
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi
Davlat siyosati va boshqaruvi akademiyasi professori, i.f.d.
ORCID: 0000-0003-2326-7579
Annotatsiya
Maqolada globallashuv sharoitida hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish
sur’atlari oʻrtasidagi nomutanosiblikning kuchayishi, rivojlangan va rivojlanayotgan
davlatlar tajribasi asosida hududiy tafovutlarning shakllanish mexanizmlari chuqur
tahlil qilinadi. Rivojlangan metropoliten hududlar, oʻrta sanoat mintaqalari va turistik
markazlarda iqtisodiy faollikning keskin konsentratsiyalashuvi, past rivojlangan
hududlarda esa investitsiya yetishmasligi va bandlik muammolari kuzatilishi ilmiy
manbalar asosida asoslab beriladi. Tadqiqotda kapitalning mobillashuvi, texnologik
yangilanish, iqtisodiy ochiqlik va qishloq xoʻjaligi raqobati kabi omillarning hududiy
tengsizlikni kuchaytiruvchi ta’siri yoritilgan. Shuningdek, hududiy raqobat
tushunchasi, davlatning mintaqaviy rivojlanishni tartibga solishdagi roli hamda
barqaror oʻsish uchun mahalliy sinergiyalarni yaratish zarurati asoslanadi.
Kalit soʻzlar: hududiy rivojlanish, hududlar oʻrtasidagi tafovutlar, globallashuv,
iqtisodiy qutblanish, metropoliten hududlar, oʻrta sanoat mintaqalari, turizm hududlari,
investitsiya oqimi, ishlab chiqarish omillari, hududiy raqobat, davlat siyosati, barqaror
oʻsish.
Аннотация
В статье проводится глубокий анализ усиления социально-экономической
дифференциации регионов в условиях глобализации, а также рассматриваются
механизмы формирования территориальных диспропорций на основе опыта
развитых и развивающихся стран. Особое внимание уделено концентрации
экономической активности в крупных метрополитенских агломерациях,
индустриальных поясах и туристических центрах, в то время как отдалённые и
периферийные регионы сталкиваются с дефицитом инвестиций, ограниченными
возможностями занятости и низкой производительностью. Анализ
демонстрирует, что мобильность капитала, технологические изменения,
либерализация торговли и аграрная конкуренция усиливают территориальное
неравенство. Также раскрывается концепция региональной
конкурентоспособности, роль государства в регулировании пространственного
развития и необходимость формирования локальных синергий для обеспечения
устойчивого роста.
Ключевые слова: региональное развитие, территориальные различия,
глобализация, экономическая поляризация, метрополитенские агломерации,
среднеиндустриальные регионы, туристические зоны, приток инвестиций, факторы производства, региональная конкурентоспособность, государственная
политика, устойчивый рост.
Abstract
The article provides an in-depth analysis of the growing socio-economic
disparities between regions under the conditions of globalization and examines the
mechanisms behind regional inequalities based on the experience of both developed
and developing countries. The study highlights the concentration of economic activity
in major metropolitan areas, intermediate industrial regions, and tourism hubs,
contrasted with the persistent underdevelopment and limited investment capacity of
peripheral regions. It demonstrates how capital mobility, technological upgrading,
market liberalization, and agricultural competition contribute to widening spatial
disparities. The article also evaluates the concept of regional competitiveness, the role
of national policies in regulating territorial development, and the importance of
fostering local synergies as a prerequisite for sustainable regional growth.
Keywords: regional development, territorial disparities, globalization, economic
polarization, metropolitan areas, intermediate industrial regions, tourism regions,
investment inflow, production factors, regional competitiveness, state policy,
sustainable growth.










Комментарии