Икрамов Мурат Акрамович
- Marketing jurnali 11-son, 2025-yil

- 3 дек.
- 3 мин. чтения

ИНТЕГРАЦИЯ НЕЙРОМАРКЕТИНГОВЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В
ЭКОСИСТЕМУ E-COMMERCE: АНАЛИЗ ПОВЫШЕНИЯ КОНВЕРСИИ
И ПОЛЬЗОВАТЕЛЬСКОГО ОПЫТА НА ПРИМЕРЕ КРУПНЕЙШИХ
ОНЛАЙН-ПЛАТФОРМ
Икрамов Мурат Акрамович
д.э.н., профессор кафедры «Маркетинг»
Ташкентского государственного экономического университета
Email: ikramov.m@mail.ru
Юлдашев Жамшид Абрарович
Phd., доцент кафедры «Маркетинг»
Ташкентского государственного экономического университета
ORCID: 0009-0004-2924-4401
Аннотация
В статье проводится анализ стратегического применения
междисциплинарных методов нейромаркетинга в условиях высококонкурентной
среды современных цифровых маркетплейсов, включая Wildberries, Uzum
Market и Яндекс.Маркет. Нейромаркетинг, объединяющий достижения
нейронауки и маркетинга, позволяет исследовать подсознательные
(имплицитные) реакции потребителей и активно применяется в электронной
коммерции. В работе представлен обзор актуальной литературы по
нейромаркетингу и его роли в электронной коммерции, включая концепцию
«Marketing 5.0». Описаны ключевые инструментальные методы — fMRI, EEG,
eye-tracking, а также вспомогательные биометрические технологии,
применяемые для оценки пользовательского опыта (UX) и когнитивной нагрузки
в маркетплейсах.
Рассмотрены прикладные кейсы внедрения нейромаркетинговых подходов,
демонстрирующие, как оптимизация интерфейса на основе нейроисследований
способствует росту конверсии и лояльности потребителей за счет более
глубокого понимания их поведения. Особое внимание уделено необходимости
соблюдения этических норм и обеспечения конфиденциальности при сборе и
использовании нейрофизиологических данных. В статье анализируется
практическое применение методов нейромаркетинга на современных онлайн-
маркетплейсах, включая Wildberries, Uzum Market и Яндекс.Маркет.
Нейромаркетинг сочетает достижения нейронауки и маркетинга для изучения
подсознательных реакций потребителей и все активнее используется в
электронной коммерции. Отмечены современные тенденции — персонализация,
эмоциональные триггеры и анализ данных в реальном времени — и показано,
как нейромаркетинг способствует повышению конверсии и лояльности
потребителей благодаря более глубокому пониманию их поведения. В заключение приведены результаты кейсов, их влияние на поведение
покупателей и показатели эффективности, а также сформулированы
рекомендации для дальнейших исследований и учета этических аспектов.
Ключевые слова: нейромаркетинг, поведение потребителей, fMRI, EEG,
eye-tracking, эмоциональные триггеры, маркетинговые стратегии,
подсознательное принятие решений, этические аспекты, цифровые технологии.
Annotatsiya
Maqolada Wildberries, Uzum Market va Yandex.Market kabi zamonaviy raqamli
marketpleyslarning yuqori raqobat sharoitida neyromarketingning tarmoqlararo
metodlarini strategik qo‘llash tahlil qilinadi. Neyromarketing neyrofan va marketing
yutuqlarini birlashtirib, isteʼmolchilarning ong osti (implitsit) reaksiyalarini oʻrganish
imkonini beradi hamda elektron tijoratda keng qoʻllanilmoqda. Ishda neyromarketing
boʻyicha dolzarb ilmiy adabiyotlar sharhi va uning elektron tijoratdagi roli, jumladan
“Marketing 5.0” konsepsiyasi yoritiladi. fMRI, EEG, eye-tracking kabi asosiy
instrumentlar hamda UXni va kognitiv yuklamani baholashda qoʻllaniladigan
qoʻshimcha biometrik texnologiyalar tavsiflanadi.
Neyromarketing yondashuvlarini joriy etish boʻyicha amaliy case-lar koʻrib
chiqilib, interfeysni neyro-tadqiqotlar asosida optimallashtirish konversiya va
isteʼmolchilar sadoqatini oshirishga qanday xizmat qilishi ilmiy jihatdan asoslab
beriladi. Neyrofiziologik maʼlumotlarni yigʻish va ulardan foydalanishda axloqiy
normalarga rioya qilish va maxfiylikni taʼminlash zarurligiga alohida eʼtibor qaratiladi.
Wildberries, Uzum Market va Yandex.Market misolida neyromarketing metodlarining
amaliy qoʻllanilishi, shuningdek shaxsiylashtirish, emotsional triggerlar va real vaqt
rejimidagi maʼlumotlar tahlili kabi zamonaviy tendensiyalarning ahamiyati koʻrsatib
beriladi. Neyromarketing isteʼmolchi xulqini chuqurroq tahlil qilish orqali konversiya
va sadoqatni oshirishga yordam berishi taʼkidlanadi.
Xulosa qismida case-lar natijalari, ularning xaridor xulqi va samaradorlik
koʻrsatkichlariga taʼsiri keltirilib, keyingi tadqiqotlar uchun tavsiyalar hamda axloqiy
jihatlarni hisobga olish boʻyicha takliflar berilgan.
Kalit soʻzlar: neyromarketing, isteʼmolchi xulqi, fMRI, EEG, eye-tracking,
emotsional triggerlar, marketing strategiyalari, ong osti qaror qabul qilish, axloqiy
jihatlar, raqamli texnologiyalar.
Abstract
The article analyzes the strategic application of interdisciplinary neuromarketing
methods within the highly competitive environment of modern digital marketplaces
such as Wildberries, Uzum Market, and Yandex.Market. Neuromarketing, which
integrates advancements in neuroscience and marketing, enables the study of
consumers’ subconscious (implicit) reactions and is increasingly used in e-commerce.
The study provides an overview of current literature on neuromarketing and its role in
online commerce, including the “Marketing 5.0” concept. Core methodological tools
such as fMRI, EEG, and eye-tracking, along with complementary biometric
technologies used to assess user experience (UX) and cognitive load, are described. Applied cases demonstrating neuromarketing-driven interface optimization are
examined, showing how such improvements enhance conversion rates and consumer
loyalty through deeper behavioral insights. Special attention is given to ethical
standards and data confidentiality when collecting and utilizing neurophysiological
information. The article explores practical applications of neuromarketing across
leading marketplaces and highlights modern trends such as personalization, emotional
triggers, and real-time data analytics. It is emphasized that neuromarketing enhances
conversion and loyalty by providing a deeper understanding of consumer behavior.
The conclusion summarizes case findings, their impact on buyer behavior and
performance indicators, and offers recommendations for future research and ethical
considerations.
Keywords: neuromarketing, consumer behavior, fMRI, EEG, eye-tracking,
emotional triggers, marketing strategies, subconscious decision-making, ethical
considerations, digital technologies.










Комментарии